Trong bối cảnh tình hình an ninh mạng diễn ra ngày càng phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, tội phạm sử dụng không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản gia tăng, trong đó, ngành Ngân hàng - Tài chính luôn là đích nhắm hàng đầu của tội phạm sử dụng công nghệ cao, ngày 18/12/2023, NHNN Việt Nam đã ban hành Quyết định 2345/QĐ-NHNN (Quyết định 2345) về triển khai các giải pháp an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng.

Đảm bảo an toàn cho các giao dịch thanh toán

Theo Quyết định này, từ ngày 1/7/2024, tất cả các ngân hàng, trung gian thanh toán sẽ phải áp dụng một chính sách chung đối với khách hàng cá nhân khi giao dịch trên 10 triệu đồng hoặc tổng giao dịch trong ngày trên 20 triệu đồng là phải kiểm tra dấu hiệu sinh trắc học (khuôn mặt) của người thực hiện giao dịch đúng với khuôn mặt của chủ tài khoản đã được kiểm tra với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc trong CCCD gắn chip điện tử do Bộ Công an cấp.

Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN Phạm Anh Tuấn cũng lưu ý thêm, khách hàng cũng cần phân biệt là yêu cầu xác thực sinh trắc học áp dụng với giao dịch chuyển tiền từ 10 triệu đồng trở lên để kiểm soát rủi ro. Còn đối với thanh toán, NHNN vẫn cho phép thanh toán đến 100 triệu đồng/ngày mà không cần phải xác thực sinh trắc học.

Để đáp ứng yêu cầu của Quyết định 2345, Agribank đã triển khai các giải pháp kỹ thuật thu thập dữ liệu sinh trắc học và dữ liệu tích hợp trong thẻ CCCD gắp chip đối với khách hàng; Xây dựng cơ sở dữ liệu sinh trắc học đã được làm sạch; Rà soát dữ liệu của khách hàng hiện hữu, cập nhật và làm sạch dữ liệu của khách hàng nhằm ngăn chặn rủi ro gian lận; Triển khai Module quản lý hạn mức tập trung và cho phép các kênh giao dịch tra cứu tình trạng hạn mức tổng đối với tài khoản thanh toán của khách hàng và các thông tin khác theo Quyết định 2345.

Ngoài ra, ngay trong tháng 6/2024, toàn bộ hệ thống xác thực kết nối trực tuyến với Bộ Công an cũng sẽ được Agribank đưa vào vận hành, các ứng dụng xác thực cũng đã được hoàn thiện để sẵn sàng áp dụng quy định mới từ tháng 7/2024.

Khách hàng của Agribank thực hiện thu thập dữ liệu sinh trắc học và xác thực với dữ liệu dân cư quốc gia

Tại Hội nghị Triển khai Quyết định 2345 gần đây, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng đã biểu dương Agribank và một số TCTD khác đã triển khai sớm và nhanh chóng với số lượng khách hàng đăng ký nhận diện sinh trắc học chiếm tỷ lệ lớn giúp giảm tình trạng quá tải và gián đoạn dịch vụ cho khách hàng sau khi Quyết định 2345 đưa vào thực hiện.

Theo chia sẻ của ngân hàng, việc thực hiện thu thập thông tin sinh trắc học tại ngân hàng chỉ diễn ra một lần. Nếu thông tin cá nhân và thông tin sinh trắc học có thay đổi, khách hàng cần cập nhật bổ sung và không hạn chế số lần cập nhật.

NHNN lưu ý, với những khách hàng không có CCCD gắn chip hoặc không thể cập nhật thành công sinh trắc học trên ứng dụng điện thoại do điện thoại không hỗ trợ NFC hay do lỗi hệ thống, các khách hàng đều cần phải ra quầy để thực hiện thu thập sinh trắc học. Đối với khách hàng là người nước ngoài, do không có CCCD gắn chip và chưa có thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, khách hàng cần đến trực tiếp điểm giao dịch của ngân hàng với hộ chiếu và giấy tờ chứng minh thời hạn cư trú còn hiệu lực để xác thực hình ảnh chân dung khuôn mặt.

Đối với trường hợp khách hàng có thay đổi trong nhận diện khuôn mặt do phẫu thuật thẩm mỹ hay tai nạn, dữ liệu sinh trắc học không trùng khớp khi xác thực giao dịch chuyển tiền với giá trị lớn thì có thể ra quầy.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng thực hiện sinh trắc học, đại diện Agribank cho biết, từ ngày 01/7/2024, Agribank đã triển khai mở rộng thu thập xác thực kênh quầy trên toàn hệ thống để kịp thời phối hợp, hỗ trợ khách hàng đăng ký và xác thực dữ liệu sinh trắc học trong trường hợp thiết bị của khách hàng không tương thích hoặc khách hàng không thể tự thực hiện. Theo đó, khách hàng có thể đến trực tiếp các chi nhánh và phòng giao dịch trên toàn quốc để được hỗ trợ cài đặt bằng phần mềm chuyên dụng đảm bảo mọi khách hàng đều có thể tiếp cận dịch vụ một cách dễ dàng và an toàn. Tại quầy giao dịch, khách hàng sẽ được nhân viên Agribank hỗ trợ chi tiết từng bước trong quá trình xác thực sinh trắc học trên phần mềm, thiết bị chuyên dụng của ngân hàng. Việc thực hiện xác thực sinh trắc học tại quầy giúp đảm bảo thông tin được thu thập một cách chính xác và đầy đủ, tránh các lỗi thao tác có thể xảy ra khi người dùng tự thực hiện; hạn chế được các rủi ro về an toàn bảo mật thông tin khi khách hàng nhờ người quen hỗ trợ tại nhà.

Bên cạnh đó, Agribank cũng lưu ý, gần đây có hiện tượng đối tượng lừa đảo, lợi dụng tình trạng nhiều khách hàng gặp khó khăn khi thao tác thực hiện thu thập sinh trắc học trên các ứng dụng ngân hàng nên đã giả danh nhân viên ngân hàng liên hệ để “hỗ trợ” cài đặt sinh trắc học và thực hiện chiếm đoạt tài sản, thông tin của khách hàng. Cách thức lừa đảo được các đối tượng thực hiện qua các mạng xã hội (Zalo, Facebook…) để hướng dẫn thu thập thông tin sinh trắc học. Ngoài ra, đối tượng lừa đảo còn yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng, hình ảnh CCCD, hình ảnh khuôn mặt khách hàng để được hỗ trợ. Đối tượng có thể yêu cầu cuộc gọi video để thu thập thêm giọng nói, cử chỉ; Đề nghị người dân truy cập vào đường link lạ để tải và cài đặt ứng dụng hỗ trợ thu thập sinh trắc học trên điện thoại. Sau khi lấy được thông tin của nạn nhân, các đối tượng tiến hành chiếm đoạt tiền trong các tài khoản ngân hàng và sử dụng thông tin của khách hàng vào các mục đích xấu.

Để bảo vệ an toàn thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng, Agribank khuyến cáo khách hàng tuyệt đối không cung cấp OTP, mật khẩu ngân hàng số... cho bất kỳ ai, kể cả nhân viên ngân hàng. Agribank không liên hệ trực tiếp với khách hàng để hướng dẫn thu thập sinh trắc học; Tuyệt đối cảnh giác và không truy cập các đường link lạ qua Chat, SMS hoặc Email gửi đến điện thoại của bạn để tránh nguy cơ bị lừa đảo, đánh cắp thông tin.

Đẩy mạnh chuyển đổi số, tối đa hóa tiện ích cho người dùng

Trên hành trình chuyển đổi số, Agribank luôn đi đầu trong việc tuân thủ cao nhất các yêu cầu của Chính phủ và NHNN, đầu tư mạnh mẽ cho hệ thống hạ tầng công nghệ nhằm mang đến trải nghiệm giao dịch thanh toán liền mạch, bảo mật và an toàn cho khách hàng. Nhận thức rõ chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm, hàng năm, Agribank đều dành ngân sách lớn trong đầu tư xây dựng, ứng dụng hệ thống công nghệ thông tin, đảm bảo vận hành cho gần 254 nghìn giao dịch trực tuyến/ngày, chiếm 91,97% tổng số giao dịch. Hiện tại, Agribank là một trong những ngân hàng có số lượng giao dịch trực tuyến lớn nhất trong hệ thống với trên 45 triệu giao dịch trong năm 2023, tổng giá trị giao dịch đạt 60 nghìn tỷ đồng.

Trước khi NHNN ban hành Quyết định 2345, Agribank đã chủ động triển khai đầy đủ các giải pháp đảm bảo an toàn bảo mật thông tin trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng cho khách hàng theo Quyết định 630/QĐ-NHNN ngày 31/3/2017 của NHNN như: SMS OTP; Soft OTP; Token OTP, sinh trắc học bằng khuôn mặt. Bên cạnh đó, các yêu cầu đăng ký tài khoản trên các thiết bị, hệ thống của Agribank bắt buộc phải thực hiện eKYC và xác thực bước 2 – KYC trực tiếp tại quầy để thực hiện các giao dịch có giá trị lớn; trong quá trình eKYC và KYC khách hàng phải cung cấp đầy đủ hồ sơ nhận diện theo quy định của pháp luật; bắt buộc phải đúng user, mật khẩu khi đăng nhập sử dụng các hệ thống của Agribank. Triển khai đăng ký, cập nhật và định danh khách hàng bằng thông tin sinh trắc học (khuôn mặt, vân tay) cho khách hàng tại Agribank Digital.

Ngoài ra, đối với xác thực giao dịch thanh toán thẻ, Agribank đã chủ động triển khai các giải pháp đồng bộ giúp khách hàng chủ động quản trị rủi ro như: thiết lập hạn mức giao dịch ngày; thiết lập hạn mức để cho phép/không cho phép thanh toán trực tuyến; triển khai ứng dụng biện pháp 3D Secure nâng cao an toàn bảo mật. Triển khai hệ thống TWFA (Tranzware Fraud Analyzer) để cảnh báo và xử lý cảnh báo các giao dịch có dấu hiệu rủi ro, gian lận hoặc bất thường như: thẻ giao dịch nhiều lần trong một khoảng thời gian ngắn, thẻ giao dịch tại nhiều địa điểm khác nhau trong cùng khoảng thời gian… Từ đó chủ động ngăn chặn hoặc cảnh báo chủ thẻ để hạn chế rủi ro, tổn thất phát sinh cho cả khách hàng và Agribank; Triển khai chương trình kiểm tra, giám sát hoạt động của các đơn vị chấp nhận thanh toán thẻ có dấu hiệu bất thường trong toàn hệ thống như: số tiền giao dịch, doanh số giao dịch lớn bất thường so với loại hình kinh doanh… để kịp thời phát hiện và trình cấp có thẩm quyền các hình thức xử lý phù hợp.

Trong thời gian tới, Agribank tiếp tục triển khai, đẩy mạnh hơn nữa hoạt động chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và gia tăng sự hài lòng của khách hàng. Bên cạnh đó, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn về thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử, kỹ năng sử dụng dịch vụ ngân hàng an toàn hợp lý; nâng cao nhận thức của khách hàng trước rủi ro an ninh mạng, hoạt động lừa đảo trên không gian mạng; nâng cao nhận thức cán bộ nhân viên thông qua các khóa đào tạo nội bộ.

Theo Thời báo Ngân hàng